Het verhaal
In The Stronger (door Gerald Barry, gebaseerd op het monodrama Den Starkere van August Strindberg) ontmoeten we twee vrouwen, op kerstavond, in een restaurant. Madame X, eerst vriendelijk, komt erachter dat Mademoiselle Y (een zwijgende rol) mogelijk een affaire heeft gehad met haar man.. Ze realiseert zich dat dit de reden is dat haar man de naam Eskil koos voor hun zoon (de naam van de vader van Mademoiselle Y). Daarom koos haar man bepaalde kleuren en gerechten: dat waren de favorieten van Mademoiselle Y. Madame X voelt zich machteloos en het stugge stilzijgen van de andere vrouw.
Dan realiseert ze zich dat zij toch de sterkste van de twee vrouwen is, omdat ze haar man niet in de steek liet. “Dank je wel, dat je mijn man geleerd hebt lief te hebben.Nu ga ik naar huis, om van hem te houden.”
Wereldpremière 9 februari 2007, Festival Presences, Parijs
In Hagar verplaatst het verhaal zich naar de keuken van hetzelfde restaurant. Hagar vertelt chef-kok en haar geheime minnaar Abram dat ze zwanger van hem is. Abram is verheugd over zijn aanstaande vaderschap, maar is bang dat zijn vrouw Sarai erachter komt. Sarai, die het restaurant zakelijk runt, komt achter het nieuws van de zwangerschap van serveerster Hagar. Ze wist al van de affaire tussen Hagar en haar man en hoopte ergens stiekem op een kind – Abram en zij waren tot hun verdriet kinderloos gebleven. Toch voelt Sarai zich nu verraden door haar man en door haar vriendin Hagar.
Het restaurant krijgt na heropening ook nog eens slechte recensies en de spanning in de keuken loopt hoog op – met dramatische gevolgen.
Wereldpremiere: 27 september 2025, Wilminktheater & Muziekcentrum Enschede
Aanvullende tekst
Elk verhaal heeft twee kanten – componisten Gerald Barry en Jan-Peter de Graaff verkennen liefde en verraad vanuit twee verschillende invalshoeken.
The Stronger, Barry's bewerking uit 2006 van Strindbergs monodrama, is een intens en spannend 20 minuten durend muziektheaterstuk. Het is gegoten in de vorm van een gesprek tussen twee vrouwen: een operazangeres en een zwijgende actrice. Stilte is een van de thema's van deze opera.
De Nederlandse componist Jan-Peter de Graaff (1992), nam het als uitdaging om de stemlozen een stem te geven. In Hagar vertelt librettist Eleanor Barlow met componist de Graaff een modern verhaal waarin de personages en hun muzikale reis ons de kans geven na te denken over onze eigen gecompliceerde levens.
Autobiografische achtergrond van The Stronger
Strindbergs tweede huwelijk met de Oostenrijkse journaliste Frida Uhl was de inspiratie voor het toneelstuk The Stronger. Vaak gebruikte hij zijn eigen tegenslagen om zijn schrijven te laten ontbranden en zoals hij ooit citeerde in een brief aan Uhl "Ik neem mijn eigen arme leven en zet het op het toneel". De periode waarin August Strindberg The Stronger schreef, kent verschillende bronnen en is onduidelijk. De datum waarop het werd geschreven, wordt vermeld als 1888 en op andere momenten 1890. Dit is zonder twijfel een periode waarin zijn geestelijke toestand instabiel was. Deze periode wordt vaak aangeduid als de ‘infernoperiode’ waarin Strindbergs schrijven een vrouwenhatende insinuatie kreeg, die de kwelling vertegenwoordigde die hem door het andere geslacht zou worden aangedaan. Deze periode begon toen Strindberg naar Parijs verhuisde, waar hij aanvankelijk sterke gevoelens van isolement ervoer. Dit veranderde toen hij twee Franse schrijvers ontmoette, genaamd Marcel Prevost en Alphonso Daudet. Zijn connectie met Druet zou hem later inspireren om het toneelstuk The Stronger te schrijven, een gesprek tussen twee vrouwen, waarvan er één het hele stuk stil is. Dit was gebaseerd op een waargebeurd verhaal toen Prevosts vrouw werd beledigd door een onbekende vrouw op een etentje, maar niet reageerde.
