Orpheus Magazine: De 'julehygge' van Maartje & Kine

Orpheus Magazine > Orpheus Magazine: De 'julehygge' van Maartje & Kine

‘Spiergeheugen’. Dat is muzikantenjargon: de handelingen van je linker- en je rechterhand, of welk lichaamsdeel je ook gebruikt bij het bespelen van een instrument, moeten in je ‘spiergeheugen’ zitten. Over die handelingen om muziek uit hun instrumenten te halen, hoeven Maartje & Kine niet of nauwelijks meer na te denken. Spiergeheugen maakt het makkelijk om hun twee hoofden tijdens het musiceren met andere zaken bezig te kunnen houden met het vertellen van een verhaal, de draak steken met klassieke componisten, het zingen van geestige liedjes, contact leggen met de zaal. Het zijn zaken die Maartje de Boer (34) en Kine Handlykken (37) in de twaalf jaar dat ze samen langs theaters, festivals en tv-studio’s trekken, tot een uniek muzikaal comedyduo maken.

In traditie van Hans Liberg

Maartje & Kine – de eerste groeide op met een accordeon in Houten, de tweede met een viool in het Noorse Trondheim – zijn, uitstekende multi-instrumentalisten en even uitstekende zangeressen. De vier shows die ze tot nu toe maakten staan veel dichter bij het genre ‘cabaret’ dan die van de pure entertainer Hans Liberg, die uit eenzelfde bron tapte en daarmee internationaal bekend werd. Liet Liberg composities van oude meesters altijd ontsporen, Maartje & Kine laten ze heel, spelen er wel eens een helemaal en zingen ook veel eigen liedjes. Romantisch, humoristisch en soms ook met kritiek op, en zorgen over de wereld waarin ze leven. Muziek is de hoofdmoot, want ‘muziek begint, waar woorden eindigen’ is hun adagio.

Leuk doen versus leuk zijn

De groei van het tweetal is de laatste jaren opmerkelijk geweest. Ze kwamen elkaar in 2012 tegen in Delft, waar ze in hetzelfde studentenhuis woonden. Ze vonden elkaar in de muziek en begonnen samen te musiceren, op te treden en ze ontdekten dat ze eenzelfde humor hadden die op het podium als smeerolie werkte. De grootste ontwikkeling die ze doormaakten, vinden ze ook zelf, is dat ze aan het begin van hun theatercarrière nog leuk déden en dat ze nu leuk zíjn. Daarin zit een wezenlijk verschil. “We zijn muzikanten en we moesten ‘grappig’ zijn van onszelf. We waren krampachtig op zoek naar de humor, maar een grap komt vaak vanzelf. Soms hoef je er niet eens woorden bij te gebruiken.”

Kakkerlakken

Maartje & Kine hadden in het begin geen idee of ze goed genoeg waren; tot ze deelnamen aan het Groninger Studenten Cabaret Festival en het Amsterdams Kleinkunst Festival. Dat gaf hen zelfvertrouwen voor hun debuutprogramma Vreemd Folk, gevolgd door De Goldberg Machine, Vibrato en Speelbeesten. Tussendoor timmerden ze stevig aan de weg met optredens op Lowlands, Oerol en in radio- en tv-programma’s. In coronatijden, toen de theaters op slot zaten, trokken ze het land door met een busje als rijdend podium en gaven op verzoek of zomaar ‘deurmatconcerten’ bij iemand op de stoep. “Wij leefden in de lockdownperiodes als kakkerlakken en kakkerlakken fl oreren in de moeilijkste omstandigheden. Overal. Wij werden er creatief van.”

Een klinkend feest

Theater Orpheus heeft elk theaterprogramma van het duo in huis gehad. Want Maartje & Kine hebben hier een fl inke schare fans opgebouwd. Hoge Noot van vorig seizoen was hun beste voorstelling tot nu toe. Een muzikale show waarin, volgens de twee, ‘alles op zijn plek’ viel en waarin ze, onder regie van Titus Tiel Groenestege en met tekstbijdragen van Peer Wittenbols, alles uit de kast trokken wat ze in huis hadden. ‘Een klinkend feest’ schreef De Telegraaf en ‘een feestelijk, zorgvuldig uitgewerkt muziekprogramma’ was de mening van Theaterkrant, de grootste theatersite van Nederland. Het unique selling point van de twee is hun zeer fraaie samenzang. Dat doet niet zelden denken aan de harmonieuze zang van het Zweedse countryduo First Aid Kit. Hun podium staat altijd vol snaarinstrumenten waaronder de vaste waarden, de zeer in het oog springende basbalalaika en de viool van Kine, plus de accordeon van Maartje en een vleugel.“Wij zijn echt een hecht duo, wij klikken op het podium. We hebben een grote verantwoordelijkheid naar elkaar. We zeggen altijd: we gaan samen honderd procent naar de afgrond, of honderd procent naar de glorie. Op tournee maken we er een feestje van, elke speeldag weer.”

Julehygge

Op 15 december spelen Maartje & Kine weer in Orpheus. Sneeuwbeesten heet hun winterse programma. Met telkens een verrassende gastartiest. Het zou zomaar pianist en componist Mike Boddé, excabaretier en tegenwoordig een van de presentatoren van het zondagmiddagprogramma Podium Klassiek, kunnen zijn. Maartje & Kine willen tijdens de voorstelling ook graag een plaatselijk koor als gast. “Daar zijn we in Apeldoorn nog naar op zoek.”

Uitgangspunt van Sneeuwbeesten is de herinnering van Kine aan de julehygge, de gezelligheid rond de feestdagen in Noorwegen. Maar een kerstprogramma is het niet. “Het gaat over hoe mensen in donkere tijden van het jaar met elkaar omgaan. Hoe ze verbinding zoeken, welke rituelen er in diverse landen zijn. Welke muziek daarbij hoort. Je hebt Stonehenge in Engeland, de hindoes vieren Diwali, in Peru vieren ze Inti Raymi, het festival van de zon, en in Hongarije verkleden mensen zich tijdens Busójarás als sneeuwbeesten om de winter te verdrijven. We gaan muzikaal langs lichtfeesten over de hele wereld. De muziekcultuur in die landen is heel rijk, soms complex, het vergt nogal wat oefening om ze onder de knie te krijgen.”

Uitgelicht

Maartje & Kine In Het Wild is het nieuwste muzikale project van het duo. Een ‘geheime’ club waarvan de leden bijzondere concerten op buitenissige plekken kunnen bijwonen; zoals een schaapskooi, een plek in het bos, een garage. Met het ‘lidmaatschapsgeld’ bekostigen Maartje & Kine de jaarlijkse verrassingsconcerten voor mensen die een vrolijke noot in hun leven kunnen gebruiken.

Meer stories