"Juist in de verschillen schuilt onze kracht"- interview met Ernst Meisner en Marco Gerris

Na hun succesproducties Narnia en GRIMM slaan balletchoreograaf Ernst Meisner en hiphopchoreograaf/regisseur Marco Gerris opnieuw de handen ineen. Baseerden ze zich eerder op respectievelijk een fantasy-jeugdboek van C.S. Lewis en de sprookjes van Grimm, dit keer duiken ze de diepte in met Oscar Wilde’s The Picture of Dorian Gray. “Wat ons vooral aansprak was het thrillergehalte van het verhaal. Het is regelmatig behoorlijk ‘spooky’, bijna horror.”

Interviews > "Juist in de verschillen schuilt onze kracht" - interview met Ernst Meisner en Marco Gerris

Astrid van Leeuwen

Al komen ze uit totaal verschillende werelden, inmiddels vormen Marco Gerris en Ernst Meisner een bijna vanzelfsprekende creatieve twee-eenheid. Gerris, oprichter en artistiek leider van hiphopdansgezelschap ISH Dance Collective: “Ernst en ik hebben zó’n energie en level met elkaar dat we elkaar feilloos aanvoelen in wat we wel en niet willen. Ik zeg wat, hij zegt wat, en in rap tempo bouwt zich dat op naar een voorstelling.” Meisner, artistiek coördinator van de Junior Company van Het Nationale Ballet: “Over wat we willen laten zien en willen overbrengen, denken en voelen we hetzelfde. Dat hoeven we niet uit te leggen.” Gerris, lachend: “Het is bijna éng harmonieus.”

Chazia Mourali

Het was mediapresentator – en fan van Narnia en GRIMM – Chazia Mourali die hun de suggestie deed om ‘eens iets te doen met’ The Picture of Dorian Gray. Meisner: “Dat idee heeft daarna eerst een tijd gesudderd, maar op een dag zeiden Marco en ik: ‘We moeten toch eens uitzoeken wat Wilde’s roman óns zegt, wat wij ermee kunnen’.”

Gerris: “We wilden na twee familievoorstellingen ditmaal sowieso een meer volwassen thema aansnijden, zowel inhoudelijk als qua danstaal dieper in de materie duiken, en instinctief voelde Wilde’s boek als de perfecte inspiratiebron daarvoor.” Meisner: “Er zitten zóveel geweldige thema’s in het boek, zóveel spannends en ook zóveel dat ook vandaag de dag nog speelt.”

Zijn we niet allemaal Dorian?

Want The Picture of Dorian Gray mag dan uit 1891 dateren, de wens van hoofdpersoon Dorian om eeuwig jong te blijven, refereert duidelijk aan onze huidige obsessie om ons op social media van onze mooiste en beste kant te laten zien. En aan hoe we onszelf daarin kunnen verliezen. Meisner: “In het boek wordt Dorian door een vriend, Henry, meegetrokken in een decadente, op uiterlijk vertoon gerichte wereld, maar het is Dorian zelf die doorslaat, die de ene na de andere misstap begaat, en zichzelf uiteindelijk volledig kwijtraakt.”

Gerris: “Hoe populairder hij wordt, des te eenzamer hij is. Net als in deze tijd: kijk naar al die wereldsterren die gemaakt én gekraakt worden door de media. Wie van hen leidt nu echt het leven dat ze willen leven? En hadden ze op voorhand de gevolgen van hun beroemdheid kunnen overzien, hadden ze dan nog dezelfde keuzes gemaakt?”

Meisner: “We werpen in Dorian dan ook de vraag op: ‘Ben jij in zekere zin niet ook Dorian, zijn we niet allemaal een beetje Dorian?’”

Special effects

Voor hun nieuwe productie werkten Meisner en Gerris samen met een vooraanstaand artistiek team. Zo werd de muziek geschreven door Joey Roukens, een van de opvallendste hedendaagse componisten van dit moment. Gerris: “Het is verbluffend hóe goed hij onze bedoelingen heeft aangevoeld. Zelfs zonder één enkele pas te choreograferen, zagen we het verhaal meteen helemaal voor ons.”

En naast decor- en kostuumontwerper Dieuweke van Reij drukt ook live-tekenaar Luca Andrea Stappers een belangrijk stempel op de voorstelling. Meisner: “Niet Dorian, maar het van hem gemaakte schilderij vangt in Wilde’s boek alle klappen op; bij elke misstap die Dorian zet, wordt niet hij, maar zijn portret lelijker en ouder. Dat aspect moest ook een plek in onze productie krijgen.” Gerris: “En Luca haalt daarbij alles uit de kast. Hij werkt met houtskool, ecoline en inkt, maar gebruikt ook tal van special effects.”

Head spins én balletpirouetten

De cast van ruim dertig dansers telt behalve dansers van de Junior Company en ISH Dance Collective dit keer ook enkele dansers van Het Nationale Ballet, onder wie – in de premièrecast – solisten Giorgi Potskhishvili, die de titelrol vertolkt, en Anna Tsygankova. In choreografisch opzicht zal Dorian, net als Narnia en GRIMM, weer een uitbundige mix stijlen laten zien, waarbij breakdance-spins en -salto’s niet onder doen voor balletpirouetten en hoge zweefsprongen. Meisner: “Onze kracht schuilt juist in onze totaal verschillende achtergronden. Door uiteenlopende dansstijlen te gebruiken, worden de mogelijkheden alleen maar groter.” Gerris: “Het gaat ons vooral om de kruisbestuiving.” Meisner: “Soms ‘shinen’ de hiphoppers, soms de balletdansers, maar nóg leuker is het wanneer alles in één nieuwe, eigen taal samenkomt.”

The Picture of Dorian Gray is de enige gepubliceerde roman van de van oorsprong Ierse schrijver Oscar Wilde (1854-1900). Aanvankelijk schreef Wilde een korter werk, dat in 1890 in Lippincott’s Monthly Magazine werd gepubliceerd. Hij veranderde daarna het nodige aan het verhaal, breidde het verder uit en in 1891 verscheen het in boekvorm (een aantal van die boeken is bewaard gebleven).

Wilde’s roman handelt over het streven om eeuwig jong te blijven en je daarin volledig te verliezen. Hoofdpersoon Dorian Gray wenst dat hij altijd zo jong en knap zal blijven als hij oogt op het schilderij dat zijn vriend Basil van hem heeft gemaakt. Zijn droom komt uit: niet hij, maar zijn portret wordt steeds ouder en lelijker. Innerlijk wordt Dorian echter wel steeds lelijker en kwaadaardiger; gewetenloos begaat hij de ene na de andere misstap, met alle gevolgen van dien.

Hoewel critici het boek aanvankelijk scherp veroordeelden – ze vonden het zowel moreel als geestelijk verdorven – is The Picture of Dorian Gray nog altijd een bron van inspiratie: talloze film- en operaregisseurs, theater- en televisiemakers gaven er hun eigen interpretatie aan.